วันเสาร์ที่ 31 พฤษภาคม พ.ศ. 2568

สหรัฐจะระงับวีซ่านักศึกษาจีน

imrs
ภาพจาก The Washington Post โดย Kim Bellware และ Angie Orellana Hernandez

เมื่อวันพุธที่ 28 พ.ค. 2025 Marco Rubio รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศสหรัฐฯ กล่าวว่า รัฐบาลของประธานาธิบดีทรัมป์จะดำเนินการ "ถอนอย่างเด็ดขาด" สำหรับวีซ่าของนักศึกษาจีน "รวมถึงผู้ที่มีความเกี่ยวข้องกับพรรคคอมมิวนิสต์จีน หรือผู้ที่กำลังศึกษาในสาขาวิชาสำคัญ" 

มีนักศึกษาจีนประมาณ 277,398 คนที่กำลังศึกษาในระดับปริญญาตรีและบัณฑิตศึกษา จีนจึงเป็นประเทศที่มีจำนวนนักศึกษาสูงสุดเป็นอันดับสองรองจากอินเดีย ง

สำหรับปีการศึกษา 2023-2024 นักศึกษาจีนเกือบหนึ่งในสี่กำลังศึกษาในสาขาวิชาคณิตศาสตร์และวิทยาการคอมพิวเตอร์ ในขณะที่ 17% กำลังศึกษาในสาขาวิศวกรรมศาสตร์

อ่านข่าวเต็มได้ที่: The Washington Post โดย Kim Bellware และ Angie Orellana Hernandez

วันศุกร์ที่ 30 พฤษภาคม พ.ศ. 2568

NIST และ CISA เสนอเมตริกวัดความน่าจะเป็นที่ช่องโหว่จะถูกนำมาใช้

bug-button
ภาพจาก Security Week โดย Eduard Kovacs

เมตริกวัดค่าด้านความปลอดภัยทางไซเบอร์ที่พัฒนาโดยนักวิจัยจากสำนักงานความมั่นคงปลอดภัยทางไซเบอร์และโครงสร้างพื้นฐาน (Cybersecurity and Infrastructure Security Agency) หรือ CISA ของสหรัฐอเมริกา และสถาบันมาตรฐานและเทคโนโลยีแห่งชาติของสหรัฐอเมริกา (National Institute of Standards & Technology ) หรือ NIST ได้คำนวณความเป็นไปได้ที่ช่องโหว่จะถูกโจมตี 

มาตรวัดนี้คือ Likely Exploited Vulnerabilities (LEV) ซึ่งสามารถช่วยประเมินความครอบคลุมของรายการช่องโหว่ที่รู้อยู่แล้ว (Known Exploited Vulnerabilities)  หรือ KEV และปรับปรุงการจัดลำดับความสำคัญในการแก้ไขช่องโหว่โดยอิงจาก KEV และ ระบบคำนวณการทำนายการนำไปใช้ (Exploit Prediction Scoring System) หรือ EPSS

อ่านข่าวเต็มได้ที่: Security Week โดย Eduard Kovacs

วันพฤหัสบดีที่ 29 พฤษภาคม พ.ศ. 2568

รัสเซียถูกกล่าวหาว่าพยายามแฮ็กกล้องรักษาความปลอดภัยชายแดนเพื่อขัดขวางความช่วยเหลือยูเครน

people-carrying-boxes
ภาพจาก The Guardian (U.K.) โดย Daniel Boffey

ศูนย์ความมั่นคงปลอดภัยไซเบอร์แห่งชาติของสหราชอาณาจักร (U.K. National Cyber Security Center) กล่าวว่ารัสเซียพยายามแฮกกล้องรักษาความปลอดภัยบริเวณชายแดน เพื่อสอดแนมและขัดขวางการไหลเวียนของความช่วยเหลือที่เข้าสู่ยูเครน 

หน่วยงานข่าวกรองทางทหารของรัสเซียถูกกล่าวหาว่าใช้วิธีการหลากหลายรูปแบบในการโจมตีองค์กรที่ให้ "ความช่วยเหลือจากต่างประเทศ" โดยการแฮกกล้องบริเวณจุดผ่านแดน สถานีรถไฟ และใกล้กับฐานทัพทหาร

อ่านข่าวเต็มได้ที่: The Guardian (U.K.) โดย Daniel Boffey

วันพุธที่ 28 พฤษภาคม พ.ศ. 2568

Microsoft นำการเข้ารหัสหลังควอนตัมมาสู่ Windows และ Linux

lock-on-a-circuit-board
ภาพจาก Quantum Insider โดย Matt Swayne

Microsoft ได้เปิดตัวการรองรับเบื้องต้นสำหรับอัลกอริทึมการเข้ารหัสลับหลังควอนตัม (post-quantum cryptography) ที่กำหนดมาตรฐานโดยสถาบันมาตรฐานและเทคโนโลยีแห่งชาติของสหรัฐอเมริกา (National Institute of Standards and Technology) หรือ NIST  

มาตรฐานนี้ประกอบด้วย ML-KEM สำหรับการแลกเปลี่ยนคีย์ และ ML-DSA สำหรับลายเซ็นดิจิทัล โดยรวมอยู่ใน Windows Insider Canary Channel (Build 27852 ขึ้นไป) และใน SymCrypt-OpenSSL เวอร์ชัน 1.9.0 บน Linux ซึ่งจะช่วยให้องค์กรต่างๆ สามารถทดลองใช้อัลกอริธึมที่ทนทานต่อควอนตัมในสภาพแวดล้อมการทำงานของตนเองได้

อ่านข่าวเต็มได้ที่: Quantum Insider โดย Matt Swayne

วันอังคารที่ 27 พฤษภาคม พ.ศ. 2568

นักวิจัยรวบรวมข้อความ Discord กว่า 2 พันล้านข้อความ และเผยแพร่ทางออนไลน์

discord-logo
ภาพจาก 404 Media; Matthew Gault

นักวิจัยจาก Federal University of Minas Gerais ของบราซิล ได้เผยแพร่ฐานข้อมูลข้อความ Discord กว่า 2 พันล้านข้อความ จากผู้ใช้ที่ไม่ซ้ำกันมากกว่า 4 ล้านคน ซึ่งถูกดึงมาจากเซิร์ฟเวอร์ 3,167 แห่งโดยใช้ Public API ของ Discord 

ฐานข้อมูลนี้ถูกเผยแพร่ทางออนไลน์ในรูปแบบไฟล์ JSON หลายชุด โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อช่วยนักวิจัยในการฝึกบอท ศึกษาการเมืองหรือสุขภาพจิต และระบุรูปแบบพฤติกรรมที่มีความเสี่ยง เป็นต้น

อ่านข่าวเต็มได้ที่: 404 Media; Matthew Gault

วันจันทร์ที่ 26 พฤษภาคม พ.ศ. 2568

UN ชี้ AI เป็นภัยคุกคามต่อการทำงานของผู้หญิงมากกว่าผู้ชาย


People sit and work on their laptops
ภาพจาก Reuters โดย Olivia Le Poidevin

การศึกษาโดยองค์การแรงงานระหว่างประเทศ (International Labor Organization) หรือ ILO ของสหประชาชาติพบว่า AI มีแนวโน้มที่จะเข้ามาเปลี่ยนแปลงงานถึง 9.6% ของงานที่ผู้หญิงทำเป็นหลัก เทียบกับ 3.5% ของงานที่ผู้ชายทำเป็นหลัก โดยเฉพาะอย่างยิ่งในประเทศที่มีรายได้สูง 

รายงานระบุว่า "เราขอย้ำว่าการเปิดรับ (ต่อ AI) ดังกล่าวไม่ได้หมายถึงการใช้ระบบอัตโนมัติเข้ามาแทนที่อาชีพทั้งหมดในทันที แต่หมายถึงการที่มีความเป็นไปได้ว่างานส่วนใหญ่ในปัจจุบันจะสามารถทำได้โดยใช้เทคโนโลยีนี้"

อ่านข่าวเต็มได้ที่: Reuters โดย Olivia Le Poidevin

วันอาทิตย์ที่ 25 พฤษภาคม พ.ศ. 2568

สหรัฐฯ และยุโรปปราบปรามเครื่องมือแฮ็กที่ใช้ทั่วโลก

๊Using-Notebook
ภาพจาก CNN โดย Sean Lyngaas 

เมื่อวันพุธที่ผ่านมา เจ้าหน้าที่ทั่วโลกได้ประกาศปราบปรามเครื่องมือแฮก Lumma ซึ่งถูกอาชญากรไซเบอร์ใช้โจมตีสายการบิน มหาวิทยาลัย ธนาคาร โรงพยาบาล และรัฐบาลท้องถิ่นของสหรัฐฯ 

กระทรวงยุติธรรมสหรัฐฯ ระบุว่าได้ยึดระบบคอมพิวเตอร์ที่แฮกเกอร์ใช้เข้าถึงเครื่องมือดังกล่าว ขณะที่ Microsoft ใช้คำสั่งศาลในการยึด หรือปิดโดเมนเว็บไซต์ 2,300 แห่งที่เกี่ยวข้องกับกิจกรรมอาชญากรรมไซเบอร์ 

Microsoft พบว่ามีคอมพิวเตอร์ประมาณ 394,000 เครื่องทั่วโลกที่ใช้ซอฟต์แวร์ Windows ติดมัลแวร์ Lumma

อ่านข่าวเต็มได้ที่: CNN โดย Sean Lyngaas

เตรียมตัวร่วมฉลองแชมป์กันคืนนี้ ความคืบหน้ากับนักเตะใหม่ของเรา และยินดีกับสเปอร์

สวัสดีครับแฟนหงส์แดงทุกท่าน! "อาทิตย์ติดแอนฟิลด์" วันนี้มาในวันปิดท้ายฤดูกาล 2024/2025 ซึ่งเป็นวันที่เราจะได้ ชูถ้วยอย่างเป็นทางการและฉลองกันในสนาม หลังจากที่แชมป์ในฤดูกาล 2019-2020 ของเราต้องฉลองในสนามเปล่า

บอกตรงๆ นะครับ ผมอยากเห็นบรรยากาศมาก เพราะไม่เคยได้สัมผัสบรรยากาศที่เราได้ฉลองแชมป์ในสนามเลย ถึงแม้จะเชียร์ทีมมา 40 กว่าปี เพราะยุคที่เรารุ่งเรือง ก็ไม่มีการถ่ายทอดมาให้ดู พอเริ่มมีการถ่ายทอดที่เข้าถึงได้ ทีมเราก็ไม่มาซะงั้น พอกลับมาได้แชมป์ก็โควิดอีก ดังนั้น ปีนี้ก็จะเป็นปีแรกที่เราได้ร่วมฉลองกัน และก็หวังว่าเราจะได้ฉลองกันไปเรื่อยๆ ทุกปี!

วันเสาร์ที่ 24 พฤษภาคม พ.ศ. 2568

ผู้แฮก VMware สำเร็จคว้าเงินรางวัล 150,000 เหรียญ


vmware-logo
ภาพจาก  Forbes โดย Davey Winder

ในงานแข่งขัน Pwn2Own ที่กรุงเบอร์ลิน แฮกเกอร์สามารถใช้ Zero-day exploit (ช่องโหว่ที่ไม่เคยถูกเปิดเผยมาก่อน) กับ VMware ESXi ได้สำเร็จ ซึ่งถือเป็นครั้งแรกในประวัติศาสตร์ 18 ปีของการแข่งขัน Pwn2Own ที่ hypervisor (ซอฟต์แวร์ที่ใช้สร้างและจัดการเครื่องเสมือน) นี้ถูกเจาะระบบได้สำเร็จ 

Nguyen Hoang Thach ใช้ exploit ประเภท single integer overflow ทำให้ทีม STARLabs SG ของเขาคว้ารางวัล 150,000 ดอลลาร์ไปครอง นอกจากนี้ การแข่งขันยังพบการโจมตี Zero-day อีกสามแบบที่สามารถบุกรุก Windows 11 ได้

อ่านข่าวเต็มได้ที่: Forbes โดย Davey Winder

วันศุกร์ที่ 23 พฤษภาคม พ.ศ. 2568

มุมมองคำพิพากษากรณียิ่งลักษณ์ และ True ล่ม

#ศรัณย์วันศุกร์ สัปดาห์นี้มีสองเรื่องที่จัดว่าเป็นเรื่องน่าสนใจครับ และก็เกิดวันเดียวกันซะด้วย คือวันพฤหัสบดี ที่ 22 พ.ค. 25668 ครับ ก็เลยจะมาแชร์มุมมองสองเรื่องนี้ครับ 


Yingluck_Shinawatra
By Kremlin.ru, CC BY 4.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=59021177

เรื่มจากเรื่องของอดีตนายกยิ่งลักษณ์ก่อนแล้วกันนะครับ ศาลปกครองสูงสุดพิพากษาให้ยิ่งลักษณ์ต้องจ่ายเงินชดเชยหมื่นกว่าล้านบาท ในฐานะที่ปล่อยปละละเลยให้มีการทุจริตจำนำข้าวในการระบายข้าวแบบรัฐต่อรัฐ (G to G) ซึ่งคำตัดสินนี้ก็สร้างความตื่นเต้นดีใจให้กับคนเกลียดทักษิณและครอบครัวเป็นอย่างมาก ออกมาแสดงความเห็น เห็นด้วยกันใหญ่ ส่วนคนที่เป็นกองเชียร์ยังไม่เห็นออกมาแสดงอะไรนะ นอกจากตัวยิ่งลักษณ์เองที่้โพสต์ชี้แจง (ตัดพ้อแล้ว) แล้วก็มีแฟนคลับไปแสดงความเห็นใจ

คือต้องบอกนะครับว่าเรื่องจำนำข้าวนี่ ในความเห็นผมมันก็คือโครงการพยายามจะช่วยชาวนา แบบไม่ยั่งยืนเหมือนแทบทุกรัฐบาลที่ผ่านมาแหละ จะประกัน จะจำนำ มันก็คือกัน แต่โครงการจำนำข้าว เป็นโครงการที่บริหารจัดการได้แย่มาก เป็นโครงการที่คิดไม่สุดทาง ไม่มีแผนการ ไม่มีคนที่มีความสามารถมาดำเนินการ จนเปิดทางให้มีการทุจริต

และคดีนี้ในทางอาญามีการตัดสินไปแล้ว โดยศาลฎีกาแผนกคดีอาญาของผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมืองหนึ่งก็ได้ตัดสินลงโทษคนที่เกี่ยวข้องไปแล้ว พร้อมทั้งปรับเงินค่าเสียหายด้วย ยิ่งลักษณ์ก็โดนห้าปี แต่หนีไปก่อน แต่ศาลนี้ใช้ 157 กับยิ่งลักษณ์ ไม่ระงับยับยั้งจนเกิดความเสียหาย เป็นการละเว้นการปฏิบัติหน้าที่โดยทุจริต

ซึ่งผมก็ตั้งคำถามมาตั้งแต่ศาลนี้แล้วว่า ตกลงมาตรฐานการไม่ระงับยับยั้งนี่มันแค่ไหน เพราะเหตุผลมันก็เดิม ๆ เหมือนตอนนี้คือ มีการเตือนจาก สตง. ปปช. (สององค์กรนี้ ตอนนี้ก็...) หรือฝ่ายค้าน แต่ไม่เห็นว่าใครจะมีหลักฐานชัด ๆ ว่ามันโกงยังไง ฝ่ายค้านที่อภิปราย ถ้ามีหลักฐานทำไมไม่ยื่นฟ้องไปเลย และเมื่อมีคำเตือน เขาก็ตั้งกรรมการขึ้นมาตรวจสอบ ซึ่งศาลอาญานี้ก็คงเห็นว่ามันไม่พอ ก็ลงโทษไปห้าปี 

ในความเห็นผม ยิ่งลักษณ์ไม่มีประสบการณ์ทางการเมือง ไม่มีมือไม้ที่ไว้ใจได้มาช่วย เพราะคนที่เป็นตัวหลักตอนนั้นหลายคนก็ถูกตัดสิทธิทางการเมืองอยู่ ถ้าได้คนกลุ่มที่โดนตัดสิทธิอยู่มาทำโครงการ ส่วนตัวเชื่อว่ามันจะออกมาดีกว่านี้ ทักษิณก็อยู่ไกลไม่ได้คุมคนด้วยตัวเอง คนที่พอไว้ใจได้อย่างณัฐวุฒิ ก็เก่งแต่พูดปราศรัยบนเวที พอถูกตั้งเข้ามาทำงานก็ไม่รู้เรื่องรู้อะไร อย่างที่เห็นถูกนักข่าวต้อนตอบอะไรไม่ได้สักอย่าง ซึ่งยิ่งลักษณ์ถ้าไม่พร้อมก็ไม่ควรเข้ามาแต่แรกอยู่แล้ว ดังนั้นการที่โดนอย่างนี้ส่วนหนึ่งก็ต้องโทษตัวเองด้วย คือผมเชื่อว่ายิ่งลักษณ์ไม่ได้โกงเพื่อหาประโยชน์เข้าตัวเอง (อย่างที่ฝ่ายเกลี่ยด พยายามจะโยงให้ได้ว่าโกง) แต่ไม่มีความสามารถมากพอที่จะจัดการดูแลได้ 

ดังนั้นในคดีนี้มันก็ย้อนกลับมาเหมือนเดิม ซึ่งก็ไม่น่าประหลาดใจอะไร เพราะตัดสินกันแบบเดิม ๆ  คำว่าประมาทเลินเล่ออย่างร้ายแรง ก็ไม่ต่างจากการไม่ระงับยับยั้งจนเกิดความเสียหาย  ความเห็นก็เดิม ๆ มีคนเตือนแล้วไม่ฟัง  ไม่หยุดโครงการ ตั้งกรรมการแต่ไม่ดูแลติดตามใกล้ชิด 

สิ่งที่นักกฎหมายหลายคนให้ความเห็น ซึ่งผมว่ามันก็คงไม่ต่างจากตอนตัดสินคดีอาญาเท่าไหร่ก็คือ หลาย ๆ เรื่อง มันไม่มีมาตรวัดที่แน่นอน ประมาทเลินเล่อร้ายแรง ระดับไหนถึงจะเรียกว่าร้ายแรง บางคนก็มองว่าการตั้งคณะกรรมการขึ้นมาตรวจสอบนี่ก็ถือว่าทำหน้าที่แล้ว ไม่ร้ายแรงแล้ว แต่ก็เห็นชัดว่าส่วนใหญ่ในศาลนี้เห็นว่าไม่ใช่ (มีส่วนน้อยที่ไม่เห็นด้วย) ศาลนี้บอกว่าต้องลงไปกำกับอย่างใกล้ชิด ก็ไม่รู้อีกว่าต้องใกล้ชิดแค่ไหน มันมีฝ่ายปฏิบัติการอยู่ คนอำนวยการนี่ต้องลงไปแค่ไหน ใครที่เคยทำงานก็คงรู้นะว่าจริง ๆ ฝ่ายอำนวยการนี่เขาเคยลงไปใกล้ชิดจริง ๆ แค่ไหน 

มันก็ไม่ต่างจากผิดจริยธรรมร้ายแรง แบบใช้คำว่าวิญญูชนพึงรู้ ใครคือวิญญูชน?  เรื่องระดับความดีความไม่ดีนี่คนแต่ละคนก็มีมุมมองที่ต่างกัน ถ้าเรื่องนี้เราว่าไม่ดี แต่คนอื่นเห็นว่าไม่เป็นไรรับได้ เราจะบอกได้ไหมว่าเราเป็นวิญญูชน แต่เขาไม่ใช่ อ้อถ้าใครอ่านเรื่องกระบี่เย้ยยุทธจักร คงรู้จักวิญญูชนจอมปลอมนะ  

ฟังรายการวิทยุรายการหนึ่ง ค่อนข้างเห็นด้วยว่า มันถึงเวลาหรือยังที่เราจะต้องมีมาตรวัดให้มันชัดไปเลย ทำแบบนี้ประมาทเลินล่อร้ายแรง แบบนี้ประมาทเลินเล่อพอสมควร อะไรแบบนี้ แล้วก็ต้องรับผิดชอบกี่เปอร์เซนต์ ทุกคนจะได้รู้ และจะได้โดนแบบเดียวกัน ไม่ใช่ขึ้นอยู่กับดุลยพินิจ

เหมือนการเช็คล้ำหน้าในฟุตบอลตอนนี้ ซึ่งมีการพัฒนาจนตอนนี้มีระบบที่สามารถจะตัดสินได้เหมือน ๆ กันในทุกกรณีว่าล้ำหน้าหรือไม่ คือถึงแม้ผมจะไม่เห็นด้วยว่าการที่ปลายเท้าฝ่ายรุก มันเลยขาฝ่ายรับไปนิดหนึ่งมันจะทำให้ฝ่ายรุกได้เปรียบยังไง แต่ถ้าทุกคนอยู่ในกฎเดียวกัน ผมก็รับได้

ที่เขียนเรื่องนี้ขึ้นมาก็ไม่ได้คิดจะเข้าข้างยิ่งลักษณ์ หรืออะไรนะครับ ผมไม่ได้ชอบเพื่อไทย นี่เป็นความเห็นส่วนตัวของผม ซึ่งไม่ได้เอาความชอบหรือไม่ชอบส่วนตัวเข้าไป ผมเขียนบทความที่เกี่ยวกับการเมืองมา โดนคนสองฝั่งด่าก็มีมาแล้ว ที่เขียนขึ้นมาเพราะเห็นว่าเออระบบของเรามันยังมีปัญหานะ ที่มันขัดแย้งกันอยู่ทุกวันนี้ ส่วนหนึ่งก็เพราะเรื่องนี้ ถ้าทำให้มันเคลียร์ ทำให้เห็นว่าทุกคนถูกตัดสินอยู่บนมาตรฐานเดียวกัน มันอาจจะช่วยให้ทุกอย่างดีขึ้น 

True-Logo

สำหรับกรณี True ระบบล่ม ไปเมื่อวานเกือบทั้งวันนี่ ต้องบอกว่าโชคดีที่ผมมีสองระบบ และระบบหลักที่ผมใช้คือ AIS และเน็ตที่บ้านใช้ AIS ผมเลยไม่ได้รับผลกระทบเท่าไหร่ แต่เข้าใจเลยครับว่าคนที่ใช้ True เสียหายมาก

ผู้ให้บริการควรตระหนักรู้ให้มากกว่านี้ได้แล้วนะครับว่าตอนนี้ระบบสื่อสารมันเป็นปัจจัยที่ 5 ของคนเราไปแล้ว คือมันไม่ได้ใช้แค่สื่ิอสารอย่างเดียว แต่การทำธุรกิจ และการดำเนินชีวิตประจำวัน มันขึ้นกับระบบสื่อสารนี้ บางคนเสียงานเสียการไปเลย บางคนอาจเป็นอันตรายถึงชีวิต เพราะมีเคสที่รถพยาบาลติดต่อกับโรงพยาบาลไม่ได้ โชคดีที่ยังมีระบบวิทยุสื่อสาร 

การชดเชย ก็ควรจะไม่ใช่แค่ให้โทรฟรี 100 นาที แต่ต้องใช้ให้หมดในวันเดียว บ้าหรือเปล่า บางคนไม่ได้โทรศัพท์ปกติมาเป็นชาติแล้ว ให้เน็ต 10 GB บางคนเขาใช้ unlimit หรือใช้ 20 GB ในแต่ละเดือนก็ไม่เคยหมดอยู่แล้ว ดูพฤติกรรมลูกค้าแต่ละราย แล้วเสริมให้เขาไป หรือกล้าไหมลดค่าบริการให้เลย บางคนเขาเดือดร้อนหนักมากนะ ลดค่าบริการแล้วก็อาจไม่คุ้มด้วยซ้ำ 

ช่วงที่เขียนอยู่นี้ก็พยายามค้นดูว่า True ออกมาบอกสาเหตุหรือยังว่าเกิดอะไรขึ้น เหมือนเห็นแว็บ ๆ ตอนเช้าบอกว่าไฟขัดข้องกับอุปกรณ์อะไรสักอย่าง แต่ตอนนี้หาไม่เจอแล้ว ถ้าเป็นแค่ไฟขัดข้องจริง ๆ นี่แย่มากเลยนะ คุณไม่มีระบบไฟสำรองเลยหรือ ตอนคุณจะควบรวมกับ DTAC เขายิ่งคิด ๆ กันอยู่ว่า เหลือผู้เล่นอยู่สองเจ้าแล้วต่อไปบริการมันจะไม่พัฒนา ราคาก็จะแพงเพราะการแข่งขันมันน้อย ประชาชนไม่มีทางเลือกอื่น ช่วยทำให้ดูหน่อยว่าประชาชนคิดผิด 

ส่วนกสทช. ครับ ช่วยทำอะไรให้ดูให้รู้ว่าองค์กรคุณยังมีประโยชน์ที่ควรจะมีต่อไปหน่อยนะครับ ...

แบบจำลองดิจิทัลช่วยให้สามารถถ่ายทำภาพยนตร์ใน Auschwitz ได้

film-making
ภาพจาก The Guardian (U.K.) โดย Philip Oltermann

คณะผู้จัดงานโครงการ "Picture from Auschwitz กล่าวในเทศกาลภาพยนตร์เมืองคานส์เมื่อสัปดาห์ที่แล้วว่า พวกเขาได้ใช้ **"เทคโนโลยีสแกน 3 มิติที่ล้ำสมัย"** เพื่อสร้างแบบจำลองดิจิทัลของค่ายกักกัน Auschwitz ซึ่งตรงกับสภาพปัจจุบันของสถานที่ "ลงไปในรายละเอียถึงอิฐแต่ละก้อน" สิ่งนี้จะช่วยให้ผู้สร้างภาพยนตร์สามารถสร้างฉากในค่ายมรณะนาซีในโปแลนด์ได้โดยไม่ทำให้สถานที่เสียหาย 

โครงการระยะที่สองจะเกี่ยวข้องกับการสแกน 3 มิติค่ายกักกัน Birkenau ที่อยู่ใกล้เคียง รวมถึงการสร้างแบบจำลองดิจิทัลของห้องเผาศพและห้องรมแก๊สที่มีความถูกต้องทางประวัติศาสตร์ ซึ่งถูกทำลายโดยพวกนาซีก่อนที่พวกเขาจะล่าถอย

อ่านข่าวเต็มได้ที่: The Guardian (U.K.) โดย Philip Oltermann

วันพฤหัสบดีที่ 22 พฤษภาคม พ.ศ. 2568

รหัสผ่านถัดไปของคุณอาจเป็นชิ้นส่วนพลาสติก

molecule-password
ภาพจาก  Gizmodo โดย Natalia Mesa

นักวิจัยจาก University of Texas at Austin (UT Austin) ได้จัดเก็บและถอดรหัสรหัสผ่าน 11 ตัวอักษรที่เข้ารหัสอยู่ในองค์ประกอบระดับโมเลกุลของพลาสติกชิ้นหนึ่ง 

นักวิจัยได้ออกแบบโมเลกุลที่มีลำดับข้อมูลเคมีไฟฟ้า ซึ่งสามารถอ่านได้โดยใช้สัญญาณไฟฟ้า Praveen Pasupathy จาก UT Austin อธิบายว่า “โมเลกุลสามารถเก็บข้อมูลได้นานมากโดยไม่ต้องใช้พลังงาน” และเสริมว่างานของทีมเขา "พาเราเข้าใกล้การเก็บข้อมูลในวัสดุที่เราใช้ในชีวิตประจำวันมากขึ้นอีกก้าว"

อ่านข่าวเต็มได้ที่: Gizmodo โดย Natalia Mesa

ย้อนรอยประวัติศาสตร์ปัญญาประดิษฐ์ จากจุดเริ่มต้นสู่วันที่เราคุ้นเคย

AI-Chip
Photo by Igor Omilaev on Unsplash

ในทุกวันนี้เราใช้งาน ปัญญาประดิษฐ์ (artificial intelligence) หรือ AI กันจนอาจจะกลายเป็นเรื่องปกติในชีวิตไปแล้วนะครับ #พฤหัสจัดAI วันนี้ก็เลยอยากจะมาสรุปประวัติความเป็นมาของ AI ให้ฟังกัน ว่ามันมีที่มาอย่างไร เริ่มมาตั้งแต่ปีไหน และวิวัฒนาการชีวิตของ AI เป็นอย่างไร ซึ่งก็ต้องบอกว่าวัฏจักรชีวิตของ AI ก็เหมือนชีวิตคนแหละครับ คือมีช่วงรุ่งเรืองช่วงตกต่ำ ไปดูกันเลยดีกว่าครับ


📜 ยุคเริ่มต้น (1950-1960)

พวกเราอาจจะรู้สึกว่าเราได้ใช้ AI อย่างจริงๆ จังๆ มาเมื่อไม่กี่ปีมานี้ แต่จริงๆ แล้ว จุดเริ่มต้นของ AI เกิดในช่วงทศวรรษ 1950-1960 ครับ

Alan-Turing
Alan Turing 
https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Code_breaker_-_Alan_Turing%27s_Life_and_Legacy_at_London_Science_Museum_(Ank_Kumar)_04.jpg


  • ปี 1950: Alan Turing ผู้ที่ได้ชื่อว่าเป็นบิดาแห่งวิทยาการคอมพิวเตอร์สมัยใหม่ (และใช่แล้วครับ คนเดียวกับในหนังเรื่อง Imitation Game นั่นแหละครับ) ได้เสนอ "Turing Test" ในบทความชื่อ "Computing Machinery and Intelligence" เพื่อทดสอบว่าเครื่องจักรคิดได้เหมือนคนหรือไม่
  • ปี 1956: John McCarthy ได้บัญญัติคำว่า "Artificial Intelligence" ขึ้นอย่างเป็นทางการในการประชุมวิชาการที่ Dartmouth ซึ่งเป็นจุดกำเนิดอย่างเป็นทางการของ AI ในฐานะสาขาวิชาการ

หลังจากการประชุมที่ Dartmouth นักวิจัยก็มีความกระตือรือร้น และความคาดหวังว่าการทำให้เครื่องจักรคิดได้เหมือนคนน่าจะอยู่ไม่ไกลเกินไป มีการพัฒนาระบบที่ใช้สัญลักษณ์และการให้เหตุผลเชิงตรรกะ ซึ่งนำไปสู่การสร้างโปรแกรมอย่าง Logic Theorist ซึ่งสามารถพิสูจน์ทฤษฎีบททางคณิตศาสตร์ได้ และยังมีการพัฒนาภาษาโปรแกรมสำหรับงานด้าน AI คือภาษา LISP (List Processing) ขึ้นอีกด้วย

✨ ยุคทองยุคแรก (1960-1970)

ในช่วงทศวรรษ 1960-1970 เรียกว่าเป็นยุคทองและความหวังของ AI มีการพัฒนาโปรแกรมเช่น ELIZA  ที่สามารถสนทนากับมนุษย์อย่างง่ายๆ มีการพัฒนาโปรแกรมที่สามารถเล่นหมากรุก แปลภาษาอย่างง่าย และแก้ปัญหาทางคณิตศาสตร์ได้ ทำให้เกิดความเชื่อมั่นอย่างสูงในศักยภาพของ AI

❄️ ฤดูหนาวอันหนาวเหน็บ (AI Winter, 1970-1980)

เมื่อเข้าสู่ช่วงปี 1970-1980 AI เข้าสู่ยุคที่เรียกว่า AI Winter เป็นยุคแห่งความผิดหวังและข้อจำกัด สาเหตุหลักมาจากการตั้งความหวังสูงไปในช่วงแรก ประกอบกับข้อจำกัดด้านพลังการประมวลผลของคอมพิวเตอร์ในยุคนั้น และความซับซ้อนของปัญหาที่ AI พยายามแก้ไข ทำให้ความก้าวหน้าเริ่มชะลอตัวลง เมื่อความก้าวหน้าไม่มี งบประมาณที่ได้รับในการทำวิจัยก็ถูกตัดลงด้วย

🌱 ยุคแห่งการฟื้นฟูและวางรากฐาน (1980-2010)

AI กลับมาอีกครั้งในช่วงปี 1980-2010 โดยเทคโนโลยีที่นำความสนใจด้าน AI กลับมาก็เช่น:

  • ระบบผู้เชี่ยวชาญ (Expert systems): ระบบที่ให้เครื่องจักรจำลองความรู้ของผู้เชี่ยวชาญเฉพาะด้าน เช่น การวินิจฉัยโรค และการให้คำปรึกษาด้านการเงิน
  • การเรียนรู้ของเครื่อง (Machine learning): แนวคิดที่จะให้คอมพิวเตอร์เรียนรู้เองจากข้อมูล โดยไม่ต้องเขียนอัลกอริทึมที่ชัดเจนให้มันทำตามเหมือนการเขียนโปรแกรมแบบดั้งเดิม อัลกอริทึมที่ช่วยให้เครื่องคอมพิวเตอร์เรียนรู้ด้วยตัวเองก็เช่น ต้นไม้ตัดสินใจ (decision tree) และ Support Vector Machine (SVM) ซึ่งทั้งสองอัลกอริทึมนี้มีบทบาทอย่างมากในช่วงปี 1990-2000 
  • ความก้าวหน้าของเครือข่ายประสาทเทียม (neural network): คือการจำลองแนวคิดของการสื่อสารระหว่างเครือข่ายประสาทในสมองของคนมาใช้งานกับเครื่อง จริงๆ ต้องบอกว่าแนวคิดนี้เริ่มต้นในช่วงทศวรรษ 1950 ก็คือช่วงแรกของ AI แล้วนะครับ และก็มีพัฒนาการมาเรื่อยๆ แต่สุดท้ายด้วยข้อจำกัดด้านพลังการประมวลผลของคอมพิวเตอร์ ก็ทำให้งานวิจัยนี้หยุดชะงักไปในช่วง AI Winter จุดเด่นของโครงข่ายประสาทเทียมในยุคนี้ก็คือการพัฒนาอัลกอริทึม backpropagation (แม้แนวคิดจะมีมาก่อนหน้านั้น แต่มาได้รับความนิยมและนำไปใช้อย่างแพร่หลายในช่วงนี้) ที่ช่วยให้การฝึกฝนเครือข่ายประสาทเทียมมีประสิทธิภาพมากขึ้น

🚀 ยุคทองใหม่ (ยุคเฟื่องฟู, 2010-ปัจจุบัน)

จากช่วงปี 2010 ถึงปัจจุบัน จัดเป็นยุคทองใหม่ หรือยุคเฟื่องฟูของ AI เหตุผลหลักก็คือความก้าวหน้าอย่างมากของอินเทอร์เน็ตและข้อมูลขนาดใหญ่ (big data) ซึ่งเอื้อประโยชน์อย่างมากในการพัฒนาสภาพแวดล้อมในการพัฒนา AI โดยเฉพาะอย่างยิ่งในสาขา การเรียนรู้เชิงลึก (deep learning) ซึ่งเป็นสาขาย่อยของการเรียนรู้ของเครื่อง

Alpha-go-Rag
AlphaGo Computer Rack
https://commons.wikimedia.org/wiki/File:AlphaGo_computer_rack.jpg

การเรียนรู้เชิงลึกใช้เครือข่ายประสาทเทียมเชิงลึก (deep learning neural network) หลักๆ ก็คือการใช้เครือข่ายประสาทเทียมที่มีหลายชั้น ในการเรียนรู้และสร้างปัญญาจากข้อมูลจำนวนมหาศาล ตัวอย่างความสำเร็จที่สำคัญในยุคนี้ก็เช่น:

  • ImageNet Challenge: การแข่งขันที่แสดงให้เห็นถึงความสามารถของการใช้การเรียนรู้เชิงลึกในการจำแนกรูปภาพได้แม่นยำกว่ามนุษย์
  • AlphaGo: โปรแกรม AI ที่พัฒนาโดย DeepMind (บริษัทในเครือ Google) สามารถเอาชนะแชมป์โลกในเกมโกะ (Go) ซึ่งเป็นเกมกระดานที่มีความซับซ้อนสูง
  • AI สร้างสรรค์ (Generative AI หรือ Gen AI): ตัวแบบ (model) AI ที่สามารถช่วยสร้างสรรค์สิ่งใหม่ๆ ตามที่ผู้ใช้ป้อนคำสั่งในรูปแบบภาษาที่คนเราใช้กันในชีวิตประจำวัน โดยสามารถสร้างสรรค์ได้ทั้งข้อความ รูปภาพ เสียง และแม้แต่วิดีโอ ซึ่งในปัจจุบันคงไม่มีใครไม่รู้จัก Gen AI กันนะครับ  ตัวอย่างที่เราได้รู้จักใช้งานกันอย่างกว้างขวางเป็นตัวแรกก็คือ ChatGPT จาก OpenAI (จริง ๆ มันมีตัวแบบอื่น ๆ มาก่อนหน้านี้นะครับ แต่ขอยังไม่พูดถึงในบทความนี้แล้วกัน) และตามมาด้วย Gemini (ชื่อที่เปิดตัวคือ Bard) ของ Google และในปัจจุบันก็มี Gen AI ที่ถูกพัฒนาขึ้นมาเต็มไปหมด โดยอาจจะเจาะจงความเก่งเฉพาะด้านขึ้นมาอย่างการสร้างภาพ สร้างวิดีโอ หรือช่วยทำการวิจัยเป็นต้น

ความสำเร็จของ AI ในยุคนี้ ทำให้มีการประยุกต์ใช้ในวงกว้างในหลากหลายอุตสาหกรรม ไม่ว่าจะเป็นการแพทย์ การเงิน การขนส่ง การผลิต ไปจนถึงชีวิตประจำวันของเรา เช่น ระบบแนะนำสินค้า ผู้ช่วยเสมือนอัจฉริยะ และรถยนต์ไร้คนขับ

🔮 อนาคตของ AI จะเป็นอย่างไร?

ด้วยความเร็วในการพัฒนาอย่างรวดเร็ว มีโอกาสที่ AI จะเปลี่ยนแปลงโลกในแทบทุกมิติ โดยผู้เชี่ยวชาญบางคนคาดการณ์ว่า AI จะพัฒนาไปถึงระดับที่เป็น Artificial Superintelligence (ASI) หรือจะเรียกสั้นๆ ว่า ซุปเปอร์ AI ก็ได้ครับ ในอีกประมาณ 10 ปีข้างหน้า โดย AI ระดับนี้จะเก่งกว่าคนแล้วครับ แต่จำนวนปีที่เราจะก้าวไปถึงจุดนี้ ก็ยังเป็นที่ถกเถียงกันอยู่นะครับ คือนักวิจัยบางคนก็บอกว่ายังต้องใช้เวลายาวนานอีกหลายทศวรรษ เอาเป็นว่า ยังไม่มีข้อสรุปที่แน่ชัดและมีการคาดการณ์ที่แตกต่างกันมากในหมู่นักวิจัย

(ใครที่สนใจว่า AI แบ่งเป็นกี่ประเภท นอกจาก ASI แล้วมีอะไรอีก ผมจะเขียนถึงในบทความต่อๆ ไปแล้วกันนะครับ)

driverless-car
รถไร้คนขับ
https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Waymo_Chrysler_Pacifica_in_Los_Altos,_2017.jpg

เมื่อ AI มีความเก่งกาจเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ และตอนนี้ก็เข้ามาแทรกอยู่ในชีวิตประจำวันของเรา ซึ่งถ้าเราใช้ประโยชน์จากมันได้ ก็จะเกิดประโยชน์อย่างมาก อย่างบทความที่ผมกำลังเขียนอยู่นี้ ผมก็ให้ AI ช่วยตรวจสอบความถูกต้องของข้อมูล และช่วยจัดรูปแบบบทความให้น่าอ่านมากขึ้น (ผมจัดรูปแบบเอง ไม่ได้อย่างนี้หรอกครับ) แต่ก็มีหลายปัจจัยที่ต้องคำนึงถึง เช่น:

  • ปัญหาด้านจริยธรรม: เช่น การที่ให้ AI เขียนบทความวิชาการให้ทั้งบทความ เพื่อใช้ขอจบการศึกษา ขอตำแหน่งทางวิชาการ เหมาะสม และยอมรับได้หรือไม่ และการลอกเลียนแบบผลงานด้วย AI (AI plagiarism) ซึ่งเป็นประเด็นที่ถกเถียงกันในปัจจุบัน
  • ความปลอดภัย: เช่น การผู้ไม่ประสงค์ดีนำเทคโนโลยีอย่าง Deepfake เพื่อสร้างวิดีโอปลอมๆ ของคนคนหนึ่ง แล้วเอาวิดีโอนี้ไปหลอกลวงคนที่รู้จักคนนั้น
  • การละเมิดความเป็นส่วนตัว: เช่น เทคโนโลยีรู้จำใบหน้า ซึ่งถึงแม้จะเป็นประโยชน์ในหลายกรณี เช่นการตามจับคนร้าย แต่ก็ละเมิดความเป็นส่วนตัวของผู้ที่สัญจรอยู่ในบริเวณนั้นด้วย
  • ผลกระทบต่อตลาดแรงงาน: อันนี้ก็แน่นอนว่าจะมีตำแหน่งงานบางอย่างที่จะถูกแทนที่ด้วย AI ดังนั้นคนเราก็ต้องปรับตัว พัฒนาทักษะความสามารถไปยังตำแหน่งงานอื่นที่ AI แทนที่ไม่ได้ หรือต้องเรียนรู้ที่จะเป็นผู้ควบคุมการใช้งาน AI

📝 สรุป

แม้ว่าในปัจจุบัน AI ได้เข้ามาเป็นส่วนหนึ่งในชีวิตประจำวันของเราไปแล้ว จนหลายคนเริ่มชินกับ AI แต่ผมเชื่อว่าการทำความเข้าใจประวัติศาสตร์และพัฒนาการของ AI จะช่วยให้เราเห็นภาพรวมของเทคโนโลยีนี้ ตระหนักถึงศักยภาพและข้อจำกัด และเตรียมพร้อมรับมือกับการเปลี่ยนแปลงที่จะเกิดขึ้นในอนาคต AI ไม่ใช่แค่เทคโนโลยี แต่เป็นเครื่องมืออันทรงพลังที่เราต้องเรียนรู้ที่จะอยู่ร่วมและใช้งานอย่างมีความรับผิดชอบ

แล้วพบกันใหม่ใน #พฤหัสจัดAI ครับ